Intro
We zijn in 2018 gestart met een project Academie à la carte omdat we vaststelden dat mensen in armoede baat hebben bij actieve cultuurparticipatie : voor zichzelf en hun eigen welbevinden – voor het uitbreiden van hun netwerk – voor hun verbinding met de samenleving – voor het verruimen van hun leefwereld (en die van hun kinderen). Met het project wilden we inzetten op duurzame actieve cultuurparticipatie van mensen in armoede.
We beschrijven in dit draaiboek ons traject aan de hand van 10 stappen en verbinden daar aantal tips aan. We denken dat het voor andere organisaties inspiratie in ondersteuning kan bieden om zelf aan de slag te gaan.
Bekijk hier het volledige draaiboek
Bij de eerste lancering van de campagne ‘Fit in je hoofd’ stelden de verenigingen waar armen het woord nemen dat ze zich niet herkenden in de tips die vooral op de beleving van de middenklasse waren gericht. Er werd werk gemaakt van een aanbod dat meer rekening houdt met de situatie en noden van mensen in armoede : de goed gevoel stoel.
Recht-Op maakte een draaiboek om dit aanbod succesvol te laten doorgaan.
Download draaiboek "Goed Gevoel Stoel"
Praten over je ervaringen in de geestelijke gezondheidszorg is nooit gemakkelijk,
zeker niet als je in armoede leeft.
Met onze vereniging Recht-Op gingen we die uitdaging toch aan. Wij vertelden
elkaar over onze ervaringen in de hulpverlening. We praatten in grote groep, in
kleine groepjes of met twee. Wij nodigden deskundigen uit, wisselden ervaringen
uit over instellingen, dokters, hulpverleners, maatschappelijk werkers. We deelden
onze gevoelens, ziektes en problemen. De gesprekken maakten veel herinneringen
en emoties los. Zware gesprekken bleven soms lang wegen. Er was vaak verdriet,
boosheid en angst, maar vooral nood aan veiligheid.
Om de veertien dagen kwamen we samen, twee jaar lang. Het was niet gemakkelijk
om te blijven praten, maar toch deden we dat, omdat er veel moet veranderen.
Mensen die arm zijn, moeten beter geholpen worden, omdat zij nu vaak nergens
terecht kunnen. Ook wie arm is, heeft recht op gepaste zorg voor zijn geestelijke
gezondheid. Die boodschap willen we uitdragen.
Daarom bundelden we onze ervaringen in het boekje ‘Als je hoofd vol zit…’ en in
dit dossier ‘Het zit vanbinnen’.
‘Als je hoofd vol zit…’ heeft als ondertitel ‘Waar vind je iemand die naar je luistert?’
en ‘Wie kan helpen met een psychisch probleem?’ Het is een lijst van 53 adressen
in Antwerpen waar je terecht kan met psychische problemen. Het is voor mensen
die de stap naar hulp willen zetten. De bedoeling van het boekje wordt op de
achterflap verwoord door een lid van Recht-Op: “Ik wist niet dat er zoveel diensten
waren. Als ons boekje goed terecht komt bij mensen die het echt nodig hebben,
kunnen we veel leed en verdriet voorkomen.” Het is te verkrijgen bij Recht-Op
Borgerhout.
Dit dossier ‘Het zit vanbinnen’ gaat over wat er moet veranderen om de geestelijke
gezondheidszorg écht op maat van mensen in armoede te maken. Het gaat over
hoe we in ons dagelijks leven het hoofd mentaal boven water proberen te houden1
en dan soms naar iemand willen toestappen. We proberen te vertellen hoe wij best
geholpen worden. Door de hoofdstukken heen staan er overal citaten van de leden
van Recht-Op. Het zijn illustraties van onze dagelijkse realiteit.
Download dossier "Het zit vanbinnen"
Mensen in armoede zetten moeizaam de stap naar hulpverlening in GGZ. Wanneer ze deze stap wel zetten vinden ze zelden aansluiting bij het bestaande zorgaanbod. De financiële kost blijft voor velen te hoog om geestelijke zorg te overwegen, maar ook wanneer ze deze drempel overkomen blijft de toegang niet gegarandeerd. In het project ‘Als je hoofd vol zit’ formuleerden we aanbevelingen voor een toegankelijke GGZ met aandacht voor hulp op de eerste lijn.
In de nota “Eerste lijn, eerste hulp” vind je aanbevelingen voor een toegankelijke GGZ op rij.
Download hier de nota
De aanbevelingen vind je kort terug in een bijhorend overzicht.
Download hier het overzicht
Bij de nota horen interviews waar mensen vertellen welke psychische zorg voor hen belangrijk is.
Download hier het filmpje met interview.